In de komende editie van Luister staat een interview met de dynamische (forte)pianiste Olga Pashchenko. Op de cd Guess who? combineert ze werken van Felix en Fanny Mendelssohn. “Ik ben dol op Mendelssohn en zocht naar een meer intieme verbinding met zijn muziek. Xavier Vandamme van het Festival Oude Muziek bracht me op het idee om zijn Lieder ohne Worte te gaan spelen. Toen bedacht ik: ‘Als ik die poëtische pianoliederen van Felix ga uitvoeren, wil ik zijn oudere zus Fanny er ook bij betrekken.’ Zij schreef Lieder für das Pianoforte, die even mooi zijn als de Lieder ohne Worte van haar broer.
Nieuwe muzikale concepten
Op haar zeventiende werd Pashchenko leerling van de Russische legende Alexei Lubimov, die uiterlijk doet denken aan een kantoorklerk uit de boeken van Dostojevski, maar in wiens binnenste een heilig vuur brandt. “Net als mijn eerste lerares Tatiana Zelikman had Lubimov piano gestudeerd bij de beroemde pianopedagoog Heinrich Neuhaus. Maar Lubimov is een eigenzinnig man van grote interesse en nieuwsgierigheid. Hij bespeelt alle toetsinstrumenten en hij is altijd op zoek naar nieuwe muzikale concepten, die niet banaal zijn. Zo kwam ik vanuit een hele strikte Russische benadering van de muziek terecht in een fascinerende wereld waar vrijheid heerste. Voor mij was studeren bij Lubimov één groot avontuur. Met zijn kennis en intelligentie veroorzaakte hij een filosofische shock.
Universeel kunstwerk
“Bij hem mocht ik alles doen wat nog niet eerder gedaan was. Hij vertrouwde op mijn integriteit en muzikaliteit, ik mocht van hem zelf bepalen wat en hoe ik speelde. Als ik me maar serieus verdiepte in de context van een werk. Dat was leerzaam en stimulerend, want als musicus moet je uiteindelijk je eigen weg vinden. Vaak speelden we op een les wel drie of vier uur samen. Hij liet me inzien dat er veel méér is dan perfecte noten en een muzikale stijl. Ik moest expressief spelen, vrij en menselijk, alsof het een universeel kunstwerk betrof over wat mensen beweegt, maar dat dan wel altijd met een goed geluid. Hij liet me repertoire uit alle tijden studeren, van Bach tot aan Schönberg en John Cage. Lubimov en zijn leerlingen werden in Moskou gezien als experimentelen, wij leerlingen waren de hippe studenten die zich een beetje ondergronds met muziek bezighielden. Dat is nog altijd zo.”
