GUDMUNDSEN-HOLMGREEN
Complete String Quartets, vol. 1
Nordic String Quartet
Dacapo Records 8.226217 • DDD-63’
Waardering: 10
Dat de Deense componist Pelle Gudmundsen-Holmgreen (1932-2016) zelf een strijker was verbaast niemand die deze cd heeft beluisterd. Gudmundsen-Holmgreen verstaat het plastiek van het strijkkwartet van binnenuit. Dat talent hadden ook andere twintigste-eeuwse componisten: de Fransman Darius Milhaud (veertien kwartetten) en ten onzent Robert de Roos (acht kwartetten). Gudmundsen-Holmgreen schreef als jongeman in het idioom van Bartók en Stravinsky. Aan het begin van de jaren zestig onderging hij invloed van het serialisme. Al na enkele jaren ontwikkelde hij een eigen stijl: Nieuwe simpelheid en die bleef hij trouw. Binnen zijn oeuvre nemen zijn veertien strijkkwartetten een bijzondere plaats in: de eerste drie dateren uit 1959, de laatste uit 2013. De cd opent met het Vijfde kwartet (‘Step by Step’) uit 1982-1986. Het is even wennen omdat er weinig lijkt te gebeuren. Toch is het een intelligent en fascinerend proces, inderdaad in stapjes. Daarbij vergeleken is nummer 1 (1959) met breed gestreken melodieën in eerste viool en cello romantisch. In nummer 6 (1983) wisselen brede velden en kleine bewegingen elkaar af. Het Vierde strijkkwartet (1967) is op het eerste gehoor alleen klankveld, alles in het zachte. Als het oor eenmaal gewend is breken kleuren en lijnen baan en ontstaan er akkoorden. Het Tweede kwartet (1959) werkt daarna als de Klassieke symfonie bij Prokofjev. Werkelijk verrukkelijk alles bij elkaar: wat een afwisseling en wat mooi gespeeld door het Scandinavische kwartet.
Jurjen Vis
Wilt u meer recensies lezen? Sluit dan hier een abonnement af en krijg automatisch toegang tot honderden andere recensies én voorgaande edities van Luister.
