Empire State Building kleurde rood om het openingsseizoen van de New York Philharmonic te vieren. The Big Apple overspoelde met advertenties, tv-spotjes en posters. Jaap van Zweden (spreek uit: Yahp van Zway-den) is sinds donderdag 20 september dirigent van het wereldberoemd filharmonisch orkest.
Onder groot enthousiasme van publiek en internationale pers trapte Jaap van Zweden af met een traditioneel openingsconcert met de titel New York, Meet Jaap. Onder leiding van de geboren Amsterdammer speelde het orkest Stravinsky’s Le Sacre du Printemps, Ravels Pianoconcert in G majeur met solist Daniil Trifonov en de wereldpremière van Ashley Fure’s Filament.
Na de champagne en felicitaties kan Van Zweden vanaf volgende week aan de bak met de officiële seizoensopening: de wereldpremière van Conrad Tao’s Everything Must Go en Bruckners Symfonie nr. 8. Donderdag 27 september is de open repetitie gratis toegankelijk, zodat zoveel mogelijk New Yorkers Jaap kunnen ontmoeten.
Bernstein vond Jaap van Zweden niet best
Als muziekstudent woonde Jaap van Zweden in New York, waar hij kennismaakte met het orkest dat hij nu dirigeert. Hij zegt zich zowel trots als nederig te voelen als hij denkt aan al zijn grote voorgangers, zoals Arturo Toscanini, Gustav Mahler en Leonard Bernstein.
Laatstgenoemde dirigeerde eind jaren tachtig het Concertgebouworkest in Amsterdam, waar hij op een avond de pas negentienjarige concertmeester Jaap van Zweden vroeg om even het stokje over te nemen. Bernstein zei na afloop dat hij het behoorlijk slecht vond, maar dat hij wel potentieel zag. De grote meester adviseerde Van Zweden om dirigent te worden. Dertig jaar later volgt hij Bernstein op bij de grote New York Philharmonic.
Topinkomen en dames in broek
Een aantal musici van het orkest roemt de klasse van de nieuwe orkestleider, die vorig jaar al veel indruk had gemaakt met zijn uitvoering van Mahlers Vijfde. Verder trokken Van Zwedens discipline en tomeloze energie de aandacht. Wat eveneens al was opgevallen, is het feit dat hij een van de best betaalde dirigenten ter wereld is. Als leider van het Dallas Symphony Orchestra verdiende hij in 2013 een recordinkomen van 5,1 miljoen dollar.
Toeval of niet, de komst van Jaap van Zweden als dirigent valt samen met de afschaffing van de dresscode aan de vooravond van het 176e seizoen van de New York Philharmonic, het enige grote Amerikaanse orkest waarin vrouwen tijdens uitvoeringen al die tijd rokken of avondjurken moesten dragen. Vanaf nu mogen de musicerende dames in broek op het podium verschijnen.
