Klassieke muziek in films is meestal bedoeld om de emoties in een scène te ondersteunen. De Pixar-animatie Up (2009) gebruikt de wereldberoemde aria Habanera uit de opera Carmen van George Bizet om een contrast te bewerkstelligen.
Het verhaal in Up
Carl Fredericksen is een verbitterde weduwnaar die sinds het overlijden van zijn vrouw Ellie een eenzaam bestaan leidt. Als kind droomden ze samen over het maken van ontdekkingsreizen, in de geest van hun idool Charles Muntz. Hoewel ze lang en gelukkig waren getrouwd, is die droom nooit uitgekomen. Totdat het drukke jongetje Russell plotseling op de stoep staat. Hij is padvinder en kan zijn laatste medaille verdienen door een goede daad voor een oudere te verrichten. Carl stuurt hem steeds weg. Ondertussen dreigt hij zijn huis te worden uitgezet en besluit hij op spectaculaire wijze te vertrekken. Echter, Russell gaat per ongeluk mee en samen ontmoeten ze Muntz, die helemaal niet zo sympathiek blijkt als Carl altijd heeft gedacht.
Inspiratie: Hayao Miyazaki
Pete Doctor – het grote genie van Pixars creatieve afdeling, die voor zowel Up als Inside Out een Oscar voor beste animatiefilm won – heeft zich laten inspireren door Hayao Miyazaki. Deze Japanse grootmeester van de anime situeerde veel van zijn filmavonturen in de lucht. In Howl’s Moving Castle laat hij een gebouw op vier poten lopen. Doctor koos vijf jaar later voor een zwevend huis aan wel duizend ballonnen.
Habanera in Carmen van George Bizet
Carmen van George Bizet is een komisch muziekdrama in vier akten. Het gaat over het gelijknamige zigeunermeisje en zette een standaard voor zogenaamde veristische opera’s. Hierin moest het ‘echte’ leven worden getoond en de spelers zich direct en zonder ingehouden emoties richten tot het publiek. Dit werd vaak ondersteund door veel geschetter van koperblazers en volop slagwerk. Toen Célestine Galli-Marié op 3 maart 1875 als eerste de titelrol vertolkte, was het publiek in de Opéra-Comique gechoqueerd door haar uitbundige creatie van vrijlustig zigeunermeisje. Ook zo’n tragische finale waarin Carmen door een aanbidder, gelijktijdig met een stier in de arena, wordt doodgestoken, was men niet gewend. Bizet, die drie maanden na de première waarschijnlijk als gevolg van zijn stevige rookverslaving op zijn 36ste overleed, had niet kunnen vermoeden dat Carmen tot een grandioos succes zou uitgroeien. En dat Habanera, de entree-aria van het zigeunermeisje in de vijfde scène van de eerste akte, tot de populaire cultuur zou doordringen.
Origineel gebruik van muziek in Up
Het geniale van de hele, voor een Oscar genomineerde, soundtrack is niet alleen het originele gebruik van Bizets Habanera. Giacchino laat zijn themamelodietje van Up de hele film door terugkomen in de meest uiteenlopende muziekstijlen. Van de klassieke piano als het verhaal nog ernstig is tot het jazzy arrangementje als de sfeer relaxed is. Tussen alle avonturen door beweegt zich de kleurrijke tropische loopvogel Kevin. Ontdekkingsreiziger Charles Muntz blijkt al jaren op zoek naar dit uiterst zeldzame exemplaar, terwijl die al inmiddels kind aan (het zwevende) huis van Carl Fredericksen is. Maar net als Carmen in Habanera zal ook een echte vogel zich niet zomaar laten kooien.
- Lees het hele artikel van Cor Oliemeulen in Luister-749. Hier te koop!
- Eerder schreven we in de rubriek Klassiek in films al over Dies irae van Giuseppe Verdi in Django Unchained.
