Sopraan Laetitia Gerards staat op het punt om haar grootste rol ooit te vertolken: Marenka in Bruid Te Koop! van de Nederlandse Reisopera. Een gesprek over Laetitia’s muzikale carrière en de voorbereiding op de opera.
Tekst: Fien Duijnmayer
Gastvrij word ik ontvangen door een lachende Laetitia, die meteen een tour geeft door het kleine, maar gezellige huis in Amsterdam. “We wonen hier vanwege het tuinhuis, waar ik en mijn vriend [pianist Thomas Beijer] vrijwel ongestoord kunnen repeteren.” Het huis ademt muziek. De salontafel ligt vol met muzieklectuur en een wand is bekleed met drie rijen lp-hoezen. “Onze Instagram feed”, grapt Laetitia. De vierkante plaatjes wisselt ze regelmatig. De lp van Leonard Bernsteins West Side Story valt direct op. Als Bernstein-fan kan ik het niet laten te vragen of hij ook Laetitia’s muzikale held is. “Absoluut. Het briljante is dat de muziek van Bernstein best kitscherig kan zijn, maar dat daarachter altijd een enorm vakmanschap schuil gaat.” Laetitia bewondert ook Bernsteins vermogen om verschillende werelden bij elkaar te brengen. “Hij dacht niet zo zeer in muzikale hokjes en kreeg zodoende de diehardmusicalfan, de popliefhebber én de klassieke muziekfanaat bij elkaar in één concertzaal.”
Klein dansend Puerto Ricaantje
Bernstein past bij de carrière van Laetitia. Ze is niet automatisch in het hokje ‘klassieke sopraan’ te plaatsen. Na een start op de cello kwam Laetitia er tijdens de vooropleiding in Tilburg achter dat ze ook iets wilde met toneelspelen en zang. 1 en 1 was 2 en zo besloot ze dat het een musicalcarrière moest worden. Haar moeder liet nog wat Schubert-liederen horen, maar nee, de puberende Laetitia wilde emotie, drama op een podium met een groots decor! Eenmaal op de muziektheateropleiding van Tilburg ontbrak er echter toch iets. “Toen mensen aan mij vroegen in welke musicalrol ik mijzelf zag, kon ik niets bedenken. Ik hield van Bernstein, Stephen Sondheim, George Gershwin, maar om dat nou mijn hele leven te zingen?” Een zoektocht naar haar eigen stem volgde en leidde naar het operarepertoire. “Eindelijk vond ik mijn instrument: de klassieke stem.” Laetitia auditeerde voor de opleiding klassieke zang aan het Conservatorium in Amsterdam en werd direct aangenomen. Ironisch genoeg was dit het moment waarop haar geliefde Bernstein-musical weer om de hoek kwam kijken: er stonden audities gepland voor de rol van Maria. “Maar die rol kan ik toch nooit zingen als grote Nederlandse vrouw?” Muzikaal paste het helemaal, maar Laetitia’s beeld van Maria als “klein dansend Puerto Ricaantje” niet. Toch werd ze gecast “en daar heb ik zo veel van geleerd.” Juist op het moment waarop Laetitia dacht nooit meer voor het musicalgenre te kiezen, vertolkte ze de hoofdrol in West Side Story en zong ze voor het eerst in de grote zaal van het Concertgebouw. Toen viel definitief het kwartje: ze hoeft niet te kiezen. Ze kon zowel musical als opera zingen met haar klassieke stem. Wat een eyeopener. Een opera- én musicalster was geboren.
Binnenkort staat Laetitia Gerards in Bruid Te koop!
Met een cum laude bachelor klassieke zang op zak kon de lift-off van Laetitia’s carrière beginnen. Twee prachtrollen bij de Nederlandse Reisopera volgden: Anne Egerman in Sondheims A Little Night Music en Eileen in Bernsteins Wonderful Town. Een derde productie staat in de planning. Haar grootste hoofdrol ooit. In het voorjaar van 2020 vertolkt Laetitia Marenka in Bruid Te koop! De Nederlandse Reisopera heeft een Nederlandstalige eigentijdse bewerking gemaakt van de komische opera Prodaná nevěsta van de Tsjechische componist Bedřich Smetana (1824–1884). Het belooft een volwassen sprookje vol seks en humor te worden, in regie van John Yost en met tekst van Anne Lichthart, ontdaan van alle folklore. In de opera heeft Marenka verkering met de knappe Jenik, wanneer plotseling de oude huwelijksmakelaar Kezal bij haar ouders voor de deur staat. In ruil voor een lening beloofde Marenka’s vader Kruschina haar als bruid aan Micha’s zoon Vasek. Breekt hij die overeenkomst, dan moet hij de lening volledig terugbetalen. Hoe zal dat aflopen?
Laetitia begint altijd met het libretto
Aangezien de gezamenlijke repetities nog niet zijn begonnen praten we over de voorbereiding. “Het begint al bij de auditie. Dan bepaal ik of de rol wel geschikt is voor mijn stem. Eenmaal gecast begint het studeren.” Laetitia begint altijd met het lezen van het libretto. Ze laat de inhoudsopgave van de partituur zien, waar ze haar partij geel heeft gemarkeerd. “Technisch gezien vraagt de partij van Marenka veel. In deze rol moet ik knallen in het begin. Daarna volgt een grote rustpauze en dan is er weer een piek in het slot.” Ze verdeelt de opera, in deze versie bestaande uit twee aktes, daarom in drie stukken. “Door mij zeer bewust te zijn van de zwaartepunten kan ik mijn energie zo goed mogelijk verdelen.” Bij het doorzingen bepaalt Laetitia welke passages ze moeilijk vindt en gaat die eerst instuderen. “Als de basis staat, dan begin ik aan het einde en werk ik terug naar het begin.” Zo voorkomt ze dat ze op een moeilijk deel blijft steken en straks bij de gezamenlijke repetities die ene lastige slotpassage niet goed kent. “Luister je ook naar opnames?” “Ja, ik beluister bijvoorbeeld een aantal aria’s gezongen door verschillende dames en vraag mij af welke ik interessant vind. Wat voor klankkleur hoor ik? Wat voor keuzes maakt zij? En dan leg ik de opnames snel weg om tot mijn eigen interpretatie te komen.”
Inleven in het personage
We komen op de nieuwe interpretatie van Bruid Te koop! Want hoe is het om in het Nederlands te zingen? “Een uitdaging. Ik kan mij iets makkelijker inleven in het personage, maar het is best ingewikkeld om het verstaanbaar te houden, vooral in het hoge register. De Nederlandse taal heeft veel brede klanken – denk aan de e, ij of a. Hoe hoger je zingt, hoe verticaler de klank.” Laetitia laat een hoge ‘ij’ horen, waarbij de klank enigszins vervormt. “Hoe hoger ik zing, hoe slechter de woorden te verstaan zijn.” Dit is niet uniek voor het Nederlands. Dit gebeurt ook bij het zingen in het Duits of Italiaans, maar omdat Nederlands onze moedertaal is, zal het publiek zich meer bewust zijn van de verstaanbaarheid. Om de bezoeker een handje te helpen gaan vanaf het podium Nederlandse boventitels getoond worden. “Maar die boventitels gaan mij niet tegenhouden om het zo verstaanbaar mogelijk te maken. Het vinden van de balans tussen een mooie klank en verstaanbaarheid, dat is nu mijn zoektocht. Ik hoop dat dirigent Ed Spanjaard mij daar straks in de repetities verder bij kan helpen.”
Marenka lijkt op Laetitia
Wat verwacht Laetitia van de regie? “Meestal wordt deze opera uitgevoerd in klederdracht in een decor van een landelijk dorp – dat wordt helemaal anders.” Ze pakt de partituur en toont dat de Nederlandse vertaling heel eigentijds is. “Als Marenka erachter komt dat haar ouders haar willen uithuwelijken komt haar reactie neer op ‘What the fuck? Dat gaan we dus echt niet doen!’” Laetitia lacht. “Marenka lijkt wel een beetje op mij. Ze is een pittige tante, enigszins jaloers en ze weet wat ze wil.” Kortom, een moderne vrouw die voor zichzelf opkomt. Eind januari gaan de repetities beginnen. Haar ogen stralen van nieuwsgierigheid. “Ik ben heel benieuwd welke kant het stuk op gaat. Elke keuze heeft weer invloed op hoe ik zing. Moet ik als sterke vrouw vechten tegen mijn tranen of laat ik ze de vrije loop? Dat steeds opnieuw interpreteren van deze geweldige muziek maakt mijn vak zo fantastisch.” Ik ben benieuwd!
Van 14 maart t/m 25 april toert Bruid Te koop! door het land.
