Oude muziekpionier, radiomaker en auteur Marijke Ferguson is op vrijdag 29 november overleden. Ze werd 97 jaar. Marijke Ferguson was een begrip voor vele oude muziekliefhebbers, niet alleen door haar werk als musicus met onder andere Studio Laren, maar ook en vooral door haar ruim vijftig jaar omspannende radiocarrière. Ze begon in de jaren zestig van de twintigste eeuw bij de publieke omroep waar ze programma’s maakte als Musica religiosa et profana en Muziek uit Middeleeuwen en Renaissance en ze zette haar radiowerk vanaf 1993 voort op de Concertzender met programma’s als het Radio Muziek-Essay en Antiqua versus Nova. Deze programma’s zijn nog steeds terug te luisteren via concertzender.nl
Frans Brüggen
Als musicus is Marijke Ferguson van onschatbare waarde geweest voor onder andere de blokfluit. Samen met haar toenmalige echtgenoot Kees Otten en zijn jonge leerling Frans Brüggen vormde ze kort na de Tweede Wereldoorlog het Amsterdams Blokfluit Ensemble en ijverde ze succesvol om de blokfluit tot hoofdvak aan het conservatorium te bombarderen. Ook stond ze aan de basis van Muziekkring Obrecht waar ze zich toelegde op de Keltische Harp.
Studio Laren
De meeste furore maakte ze met het in 1965 opgerichte Studio Laren. Met spraakmakende programma’s ontsloot ze veel middeleeuwse muziek en bracht die in een cultuurhistorische context. Daarbij experimenteerde ze met multidisciplinaire presentatievormen en publieksparticipatie. Ook wat dat aangaat was ze een ware pionier.
Blokfluit
Ferguson groeide op in Indonesië, waar ze pianoles krijgt van haar moeder. Tijdens de oorlog belandde ze in een jappenkamp, waar ze de suling leert bespelen, een Indonesische fluit. ‘Ik had mijn hart verpand aan dat instrument’, zei ze in een interview met musicoloog en radiomaker Thea Derks. ´Toen ik na de oorlog in Nederland kwam, besloot ik les te nemen op de blokfluit. Dat kon in die tijd alleen bij Kees Otten, die klarinetles gaf aan het Muzieklyceum in Amsterdam. Toen ik me bij hem wilde inschrijven weigerde de administratrice me in eerste instantie aan te nemen. Blokfluit was toch geen instrument? Ik kon beter hobo leren spelen.’ Later zou ze dertig jaar als hoofdvakdocent blokfluit aan het conservatorium verbonden zijn.
Verhalen
Met Studio Laren en ook met de latere verhalenkelder Brandaan waar ze verhalen uit een bepaalde periode liet vertellen door een acteur of actrice en die lardeerde met muziek en drank en spijs uit die periode en haar danscursussen oude muziek schreef ze geschiedenis. Hoewel ze veelal met de nek werd aangekeken door musicologen en subsidiegevers was ze op alle vlakken een voorloper. Dat ze daar nooit de ware erkenning voor kreeg accepteerde ze gelaten.
Mens & melodie
Gelukkig zijn haar radioprogramma’s die getuigen van een brede belangstelling en een enorme eruditie nog terug te luisteren is ook de cd-box Retrospectief van Studio laren nog wel te vinden. Daarnaast schreef ze decennialang maandelijks artikelen voor het niet meer bestaande klassieke muziektijdschrift Mens & melodie. Veel van deze artikelen zijn tijdloos en verdienen een bundeling in een mooi boek dat een deel van de nalatenschap van Marijke Ferguson voor volgende generaties toegankelijk maakt.
