Hoe is klassieke muziek ontstaan? En wie spelen de hoofdrol in deze geschiedenisverhalen? Bach, Mozart en Beethoven? Of gaat de oorsprong van dit muziekgenre al veel verder terug?
Als je menig liefhebber vraagt naar de geschiedenis van klassieke muziek, krijg je waarschijnlijk veelal hetzelfde antwoord. Klassieke muziek is muziek die gecomponeerd werd in de tijd van Beethoven, Bach, Mozart en Haydn. Vaak op het gebied van symfonie, klaviersonate en het strijkkwartet.
3500 jaar voor Christus
Volgens John Bailie, schrijver van The Hamlyn History of Classical Music (1999), ligt de oorsprong al veel eerder. Zo’n 3500 jaar voor Christus werd volgens hem de eerste westerse klassieke muziek geproduceerd. Dat gebeurde in Mesopotamië. Op afbeeldingen uit deze tijd en omgeving zijn harpen en simpele percussie-instrumenten. Bailie deed een simpele rekensom: hier is klassieke muziek ontstaan.
Geen Youtube in deze tijd
Echter, vraagt ook Trouw zich in 1999 al af: weet Bailie wel hoe deze muziek klonk? Nee. Er zijn geen geluidsopnames, cd’tjes, plaatjes of YouTube-video’s te vinden uit deze tijd. Daarbij komt dat deze instrumenten, of wat er nog van over is, wellicht heel anders klinken dan de instrumenten uit de moderne tijd.
Ontstaan klassieke muziek uit classicisme
Het is natuurlijk onmogelijk om de geschiedenis van de klassieke muziek samen te vatten in één artikel. Maar wat we wél zeker weten, is dat benaming voor klassieke muziek voort is gekomen uit het classicisme. Deze korte periode (ca. 1640 – 1720) is cruciaal voor de muziekgeschiedenis. Zó cruciaal, dat wij nu alle serieuze kunstmuziek uit alle stijlperioden gemakshalve samenvatten als ‘klassieke muziek’.
Wenen was tijdens het classicisme het muzikale middelpunt. Hier ontstond de Eerste Weense School, ook wel de Weense Klassieken genoemd. Wolfgang Amadeus Mozart, Joseph Haydn en Ludwig van Beethoven worden onder de zuiver klassieke componisten gerekend. Muzikanten uit het classicisme streefden vaak naar volmaakte, uitgebalanceerde schoonheid en puurheid van muzikaliteit. Naast het classicisme kennen we stijlvormen zoals kerkmuziek, moderne muziek, middeleeuwse muziek, avant-garde, barokmuziek, muziek uit de romantiek, neoromantiek.
