Opera Forward Festival, kortweg OFF, daagt operaconventies uit. Dit festival van de Nationale Opera laat nieuwe geluiden en stemmen horen in een divers en stimulerend programma. Van 8 tot en met 17 maart 2024 presenteert OFF een reeks grote en kleine opera’s, paneldiscussies, optredens en concerten door bekende en nieuwe kunstenaarsnamen.
Dit jaar onderzoekt het Opera Forward Festival het concept ‘verantwoordelijkheid’ en zijn tegenhanger ‘onverantwoordelijkheid’. Kunstenaars formuleren op hun eigen manier een antwoord op vragen als: ‘wat is je verantwoordelijkheid als kunstenaar, als mens, en wat is onze verantwoordelijkheid als instituut? Hoe ver reiken die verantwoordelijkheden en wat voor wereld staat ons te wachten als we ze blijven negeren? En wat kunnen we bereiken als we ervoor kiezen onze verantwoordelijkheid te nemen?’
The Shell Trial
De keuze voor het thema (on)verantwoordelijkheid impliceert subthema’s als duurzaamheid en de toekomst van onze planeet. Een van de wereldpremières op het Opera Forward Festival sluit daar mooi op aan. In de opera The Shell Trial van Ellen Reid wordt ingegaan op de baanbrekende rechtszaak die oliegigant Shell confronteert met zijn bijdrage aan de klimaatcrisis. The Shell Trial focust op de dynamiek van individuele en collectieve verantwoordelijkheid en op de complexiteit van problemen rond klimaatverandering. Voor het libretto van deze opera baseerde Roxie Perkins zich op het theaterstuk De Zaak Shell van Anoek Nuyens en Rebekka de Wit.
Green Deal
The Shell Trial maakt deel uit van de zogenoemde Green Deal van de Nationale Opera & Ballet. Dat is een reeks richtlijnen om opera- en balletproducties duurzamer te kunnen produceren. Bijvoorbeeld door zoveel mogelijk ‘groene’ materialen in decors te verwerken, kostuums te hergebruiken of reisbewegingen te verminderen. De wereldpremière van The Shell Trial tijdens het Opera Forward Festival is als het ware een proefproject om te onderzoeken hoe de Green Deal in de praktijk kan worden toegepast.
Tragedies op Opera Forward Festival
Maar het festivalthema (on)verantwoordelijkheid gaat verder dan duurzaamheid en klimaatissues. Ook andere elementen, zoals machtsstructuren en genderrollen, worden aan een kritische blik onderworpen. Stravinsky’s Oedipus Rex (1927) bijvoorbeeld wordt in Jocasta’s Line samengebracht met de wereldpremière van Antigone (2023). Dat muzikaal werk voor een vrouwenkoor componeerde Samy Moussa als reactie op het mannenoratorium van Stravinsky. In deze tweeledige coproductie met het Nationale Ballet geeft choreograaf en regisseur Wayne McGregor de klassieke tragedies van Jocasta, haar zoon Oedipus en diens dochter Antigone een hedendaagse bewegingstaal.
Meer weten over (de programmering van) het Opera Forward Festival? Kijk op de website van de Nationale Opera.
