Het Franse strijkkwartet speelt van 6 t/m 8 december in vijf concerten alle 17 strijkkwartetten van Mieczysław Weinberg in Muziekgebouw aan ’t IJ. Lovende kritieken vanuit Tokio, Parijs, New York en afgelopen mei vanuit Washington gingen hieraan vooraf. The Washington Post was lyrisch: “This is one of the greatest music events this year.” Nu, precies 100 jaar na Weinbergs geboortedag (8 december 1919), klinkt de complete cyclus van 17 strijkkwartetten in Amsterdam.
Herontdekkers zeldzaam repertoire
De strijkers van Quatuor Danel worden ook wel de herontdekkers van Weinberg genoemd. Toen het werk van Weinberg hen in de jaren negentig ter ore kwam, waren er amper opnames verkrijgbaar. Geluksvogel Marc Danel kreeg in de metro van Moskou de officiële muziekwerken van Weinberg toegeschoven. Weduwe Olga gaf ze destijds mee, zodat Quatuor Danel er kopieën van kon maken. Inmiddels hebben ze de kwartetten ontelbaar vaak uitgevoerd en uitgebracht op zes zeer gewaardeerde cd’s.
Kwartetmeester Mieczysław Weinberg
Weinberg is lange tijd min of meer in de vergetelheid geraakt. “Onterecht”, schreef journalist Joep Christenhusz in NRC. “Want in kwaliteit en navrante zeggingskracht doen Weinbergs noten weinig onder voor de muziek van boezemvriend Dmitri Sjostakovitsj.” De laatste jaren klinken die noten weer rijkelijk in de concertzalen. Dat gegeven bracht Christenhusz tot de treffende kop in NRC: “Vergeten componist Weinberg jubelt met de zweep erover.”
Op zijn achttiende schreef de Pools-Joodse componist in 1937 zijn eerste strijkkwartet. Zijn laatste kwartet zag het levenslicht in 1986. De muziekstukken nemen je mee in het veelbewogen leven dat Weinberg leidde. Van zijn vlucht naar Rusland na Hitlers invasie in Polen, de invloed van zijn vriendschap met Sjostakovitsj en de wrijving met het Sovjetregime, dat hem beschuldigde van formalisme. De strijkkwartetten hebben een zwartgallige en paniekerige ondertoon. Het laatste, zeventiende strijkkwartet sluit af met voorzichtig optimisme.
Meer informatie over het programma kun je vinden op de site van Muziekgebouw aan ’t IJ.
