Violiste Noa Wildschut (19) reist de hele wereld over met haar muziek, speelt de hoofdpersoon in haar eigen film en bracht op haar zestiende een cd uit met stukken van Mozart. “De wil om muziek te maken, is altijd uit mezelf gekomen.”
De camera kijkt de woonkamer in. Twee kleine blonde meisjes in roze prinsessenjurkjes dartelen de hoek om, langs de gele gordijnen en de rode bank. In hun handen een viool. Een kort samenspel, gevolgd door een buiging. Voor ons zien we de zusjes Avigal en Noa Wildschut. De familie Wildschut werd ruim drie jaar gevolgd door documentairemaker Simonka de Jong. De documentaire A Family Quartet geeft een intiem kijkje in het leven van het muzikale gezin, met familiefilmpjes van de eerste stapjes tot de pubertijd. Waarom? Omdat De Jong benieuwd was naar de extreem muzikale Noa, naar de onderlinge verhoudingen in de familie en naar de voortgang van hun carrières.
Opwindend en intensief
Noa groeide op met een vader als altviolist bij het Radio Filharmonisch Orkest, een moeder als viooldocente en een zus die – je raadt het al – ook altviool speelt. Ze wordt door de media vaak omschreven als een wonderkind, een term waar ze zelf niet zoveel van moet hebben. “Het is een beetje zo gelopen. Van het een kwam het ander. Ik kan me geen ander leven voorstellen. Natuurlijk is het opwindend en intensief, om van jongs af aan iedere dag met muziek bezig te zijn, iedere dag te studeren, maar ik heb altijd de vrijheid gevoeld om muziek te maken. Het is nooit een verplichting geweest. De wil om muziek te maken, is altijd uit mezelf gekomen”, benadrukt de jonge violiste.
Heb je het gevoel dat mensen dat denken? Dat muziek maken een verplichting was?
“De documentaire die over mijn familie is gemaakt, begon als een klein project, dat uiteindelijk is uitgegroeid tot een bioscoopfilm. Ik ben van mijn twaalfde tot mijn vijftiende intensief gevolgd. Dat is natuurlijk een kwetsbare leeftijd. Ik kwam net in de pubertijd terecht en begon met dingen ontdekken en verkennen, ook in de muziek. Ik ontwikkelde mezelf en ging op zoek naar wie ik was. Dat is best confronterend om terug te zien. Uiteindelijk is het natuurlijk erg bijzonder om zo’n documentatie van ons leven als gezin te hebben, maar soms geven de beelden een eenzijdige kijk. We hebben ook lol getrapt met vrienden en met elkaar, maar er is gekozen om deze beelden niet te gebruiken. De focus ligt alleen op de muziek. Sommigen zouden daar verkeerde conclusies uit kunnen trekken. Dat ons leven alleen om concerten geven draait, bijvoorbeeld. Ik heb er wisselende gevoelens over gehad.”
Noa Wildschut en haar viool
Noa Wildschut koos voor de viool op jonge leeftijd, nadat ze een korte periode voor de cello wilde gaan. “De viool zíngt. Ik vind de cello nog steeds een prachtig instrument, maar de viool klinkt wat stralender, denk ik. Je moet wel echt een klik hebben met het instrument waarop je speelt. Je bent constant bezig met nieuwe kleuren zoeken om een verhaal mee uit te kunnen drukken. Een goed instrument helpt daar enorm bij”, vertelt ze over de viool en stok die haar ter beschikking zijn gesteld door het Nationaal Muziekinstrumenten Fonds.
Vind je dat ook het mooist aan muziek maken, een verhaal kunnen uitdrukken?
“Ik vind het heel mooi dat muziek zo verbindt. Tijdens een concert bijvoorbeeld, dan ben je als artiest in dezelfde ruimte met het publiek. Iedereen in die ruimte is dan bezig met hetzelfde. Met muziek, met opgaan in een muzikaal verhaal door middel van toonhoogtes, ritmes, harmonieën. Dat je zoveel emoties kunt uitdrukken en mensen kunt bereiken, vind ik iets ontzettends bijzonders. Zonder woorden een verhaal vertellen en het publiek daarbij betrekken. Dat heb ik ook enorm gemist in de afgelopen maanden zonder concerten. Als ik nu een foto terugzie van een uitverkocht concertgebouw, voelt dat zó gek. Ik realiseer me nu pas hoe bijzonder het is dat dit ooit zo normaal was.”
Hoe heb je de afgelopen maanden ervaren?
“Het is een heel gek jaar geweest. Ik heb vooral het samenspelen gemist. Ik houd van die communicatieve manier van musiceren. Met z’n allen iets moois creëren, daar geniet ik enorm van. Dat ik dit nu bijna niet meer kan doen, vind ik heel jammer. Ik heb wel veel tijd om handen gehad om over de toekomst na te denken. De afgelopen tijd is ook een hele leerzame periode geweest. Langzaam ontdek ik wie ik ben, word ik bewust van mezelf en alles wat ik doe in de muziek. Ik studeer nu op het conservatorium in Berlijn, bij Antje Weithaas, van haar leer ik enorm veel. Samen kijken we naar wat ik aan kan, hoeveel concerten ik kan geven in een periode, dat soort dingen. Ik ben vooral veel aan het studeren, zodat ik de techniek goed genoeg in de vingers heb en me helemaal safe kan voelen op het podium.”
