WEINBERG
Symphony No.18 ‘War – there is no word more cruel’; Trumpet Concerto
Andrew Balio (trompet), St. Petersburg Chamber Choir en solisten, St. Petersburg Symphony Orchestra o.l.v. Vladimir Lande
Naxos 8573190 • DDD-70’
Waardering: 10
Mieczysław Weinberg, of althans zijn muziek, is bezig aan een versnelde inhaalmanoeuvre. Na jaren van compleet negeren worden zijn werken steeds vaker geprogrammeerd en de ene na de andere compositie van de grote meester (want dat was hij, zonder meer) wordt opgenomen en op cd uitgebracht. Veel van zijn composities staan sterk onder invloed van zijn leraar en intieme vriend, Dmitri Sjostakovitsj, maar nooit eerder heb ik de invloed zo sterk waargenomen als in zijn in 1966 gecomponeerde trompetconcert. Natuurlijk, het ligt ook aan de keuze van het instrument: als geen ander is de trompet zeer geschikt om ironie, de geliefde uitdrukkingsvorm van beide componisten te kunnen verwoorden. Geen wonder ook dat ik aan het concert voor piano, trompet en strijkers van Sjostakovitsj moet denken. Ook de orkestratie is ‘des Sjostakovitsj’: denk aan zijn Lady Macbeth. Het wezenlijke verschil ligt in de verfijning en de afwikkeling van het hoofdthema: daar waar de leraar zijn eigen grens nog instelde, stapt de leerling er overheen, de wijde wereld in. De Episodes doen mij sterk aan Ives denken en in het derde deel, de Fanfares, zoekt Weinberg de atonaliteit op. Daarbij bedient hij zich vrijelijk van improvisaties en free jazz. Andrew Balio behoort, denk ik (ik ken hem verder niet) tot de grootste virtuozen onder de trompettisten. Zijn melancholieke geluid in het tweede deel contrasteert sterk met zijn fantastische improvisaties in deel drie. De 18de symfonie is, zoals de titel al aangeeft, niets minder dan een grote aanklacht tegen de oorlog. Gecomponeerd in de voor de Sovjet Unie roerige jaren tachtig maakt de symfonie indruk met de niet conventionele verdeling van de delen. Het begint met een adagio en het eindigt met een adagio, maar deze keer met het pianissimo door het koor gezongen gedicht van Richard Whitehouse. Zeer indrukwekkend.
Basia Jaworski
Wilt u meer recensies lezen? Sluit dan hier een abonnement af en krijg automatisch toegang tot honderden andere recensies én voorgaande edities van Luister.
